Môi lớn là gì? Cấu tạo, vị trí và chức năng đối với cơ quan sinh dục nữ

Môi lớn là một phần của âm hộ và có vai trò quan trọng đối với sức khỏe người phụ nữ. Thế nhưng nhiều chị em vẫn chưa biết môi lớn có cấu tạo và chức năng gì. Cùng tìm hiểu ngay thông qua bài viết dưới đây được tư vấn chuyên môn bởi BS.CKI Mẫu Thị Mai Ngân, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

1. Môi lớn là gì?

Môi lớn (labia majora) là hai lớp da ở bên ngoài âm hộ, được bao phủ bởi lông vùng kín (lông mu) của người phụ nữ. Môi lớn kéo dài xuống dưới từ phần gò mù đến trước hậu môn để bao bọc môi bé (labia minora). Tuy nhiên, một số trường hợp môi bé có kích thước quá dài, có thể tràn ra môi lớn hoặc bao trùm chúng.

Bác sĩ Mai Ngân cho biết, môi lớn và môi bé sẽ tạo thành lớp môi âm hộ của người phụ nữ. Môi âm hộ là cơ quan quan trọng trong hệ thống cơquan sinh dục nữ và có sự biến đổi khi phụ nữ đến tuổi dậy thì.

2. Cấu tạo của môi lớn

Đảm nhận vai trò quan trọng đối với sức khỏe nữ giới nhưng nhiều chị em vẫn chưa biết môi lớn có cấu tạo như thế nào. Bác sĩ Mai Ngân chia sẻ cấu tạo bộ phận như sau:

Về hình dáng, cả môi lớn và môi bé đều có hình dáng giống một đôi môi nhưng ở tư thế nằm dọc.

Về màu sắc, môi lớn thường có màu tương tự màu da của người. Tuy nhiên, màu sắc bên trong âm hộ sẽ khác nhau, có thể là màu hồng, màu xám hoặc màu nâu tùy theo cơ thể mỗi người.

Màu sắc, kích thước, chiều dài và hình dạng của môi âm hộ bên trong có thể rất khác nhau ở mỗi phụ nữ. Ở một số phụ nữ, môi nhỏ âm hộ hầu như không tồn tại, và ở những người khác, chúng có thể có thịt và sần sùi. Chúng có thể có màu từ hồng nhạt đến nâu đen,và kết cấu có thể khác nhau giữa mịn và rất nhăn.

Một số ảnh môi lớn

Bác sĩ Mai Ngân cho biết khi quan sát cơ quan sinh dục, chị em sẽ thấy cả môi lớn và môi bé vì hai cơ quan này nằm kế cạnh nhau, rất dễ thấy. Môi bé cùng với môi lớn hình thành lớp môi âm hộ giúp che chắn, bảo vệ ống cơ quan sinh dục bên trong là âm đạo.

Về cấu tạo, môi lớn nằm bên ngoài và bao quanh toàn bộ cơ quan sinh dục nữ. Chúng bao gồm có da, các mô mỡ, lớp cơ trơn và nhiều sợi chun đàn hồi. Hai môi lớn gặp nhau phía trước tạo thành mép trước môi, gặp nhau ở phía sau tạo thành mép sau môi và mép này cách hậu môn khoảng 3cm. Bờ trong tạo nên khe âm hộ.

Kích thước dài khoảng 7-9cm, khá rộng và nhiều thịt. Phía bên trong môi lớn là môi bé có kích thước ngắn hơn, dài khoảng 4-5cm. Về mặt y khoa, môi lớn có cấu trúc tương tự như phần da bìu ở nam giới.

Môi nhỏ âm hộ, còn được gọi là môi trong âm hộ hoặc môi trong, là hai nếp gấp mềm không mỡ, không lông của da ở giữa môi lớn âm hộ. Chúng bao bọc và bảo vệ tiền đình âm hộ, niệu đạo và âm đạo. Phần trên của mỗi môi bé tách ra để kết hợp với cả đầu âm vật và mũ/ nắp âm vật (clitoral hood). Môi âm hộ gặp nhau ở phía sau da nối (gọi là frenulum) của môi nhỏ âm hộ (còn được gọi là fourchette), là một nếp gấp của da bên dưới lỗ âm đạo.

Khi chị em đứng hoặc co chân vào nhau, môi âm hộ thường che phủ hoàn toàn hoặc một phần bề mặt bên trong ẩm ướt, nhạy cảm của âm hộ, có tác dụng gián tiếp bảo vệ âm đạo và niệu đạo, giống như môi bảo vệ miệng. Bề mặt bên ngoài của môi lớn âm hộ là da có sắc tố, và phát triển lông mu ở tuổi dậy thì. Bề mặt bên trong của môi nhỏ âm hộ là da mịn, không có lông, giống như màng nhầy và chỉ có thể nhìn thấy khi môi lớn và môi bé âm hộ được kéo tách rời nhau hay banh ra.

Trong tuổi dậy thì, lượng hormone tăng lên thường làm thay đổi đáng kể hình dạng của môi âm hộ. Môi âm hộ trở nên đàn hồi, nổi rõ và nhăn nheo hơn. Môi âm hộ lấy lại mỡ và bắt đầu mọc lông mu gần khe âm hộ (pudendal cleft). Ban đầu lông thưa và thẳng, nhưng dần dần trở nên đen hơn, rậm hơn và xoăn hơn khi sự phát triển lan rộng ra ngoài và hướng lên phía đùi và vùng mu. Cuối tuổi dậy thì, lông mu sẽ thô, xoăn và khá dày.

Đến tuổi trưởng thành, bề mặt bên ngoài của môi âm hộ có thể sẫm màu hơn vùng da xung quanh và có thể có nếp nhăn tương tự như nếp nhăn trên bìu của nam giới. Trong những năm sinh sản, nếu một người phụ nữ sinh con, fourchette sẽ xẹp xuống. Mang thai có thể khiến môi âm hộ có màu sẫm.[3]

Sau này khi lớn lên, môi âm hộ một lần nữa mất dần chất béo, trở nên phẳng hơn và nhăn nheo hơn, và lông mu chuyển sang màu xám. Sau khi mãn kinh, lượng hormone giảm xuống gây ra những thay đổi sâu hơn đối với môi âm hộ. Môi âm hộ bị teo, khiến chúng trở nên kém đàn hồi hơn và lông mu trên môi âm hộ trở nên thưa thớt hơn.

3. Chức năng của môi lớn đối với cơ thể phụ nữ

- Chức năng chính của môi lớn là cùng với môi bé tạo thành môi âm hộ, giúp bảo vệ âm hộ, giữ ẩm và giúp âm đạo tránh được tình trạng viêm nhiễm. Môi lớn chứa nhiều tuyến dầu và tuyến mồ hôi, đến tuổi dậy thì sẽ mọc nhiều lông mu tại cơ quan này để bảo vệ phần còn lại của âm hộ trước những áp lực và ma sát cơ học.

- Hai môi lớn nằm cạnh nhau và kết hợp cùng một số cơ quan sinh dục khác hình thành nên tầng sinh môn. Do đó môi lớn cũng có giữ vai trò quan trọng trong việc tạo ra cảm giác kích thích tình dục.

- Hưng phấn tình dục

Môi âm hộ là một trong những vùng kích thích tình dục của phụ nữ. Môi âm hộ có phản ứng tình dục, và độ nhạy cảm rất khác nhau giữa các phụ nữ. Ở một số phụ nữ, họ rất nhạy cảm nên bất cứ thứ gì khác ngoài chạm nhẹ có thể gây khó chịu, trong khi kích thích có thể không gây ra phản ứng tình dục ở những người khác. Môi âm hộ có thể bị kích thích tình dục khi thủ dâm hoặc với bạn tình, chẳng hạn như bằng ngón tay hoặc quan hệ tình dục bằng miệng. Di chuyển môi âm hộ cũng có thể kích thích âm vật cực kỳ nhạy cảm.

Khi hưng phấn tình dục, môi âm hộ sưng lên do lưu lượng máu đến khu vực này và rút ra phía sau,mở nhẹ âm hộ. Môi âm hộ bị tích tụ máu, khiến chúng nở ra đường kính từ hai đến ba lần và có màu sẫm hoặc đỏ.

Sau một khoảng thời gian bị kích thích tình dục, môi âm hộ sẽ bị dồn máu nhiều hơn vào khoảng 30 giây đến 3 phút trước khi đạt cực khoái, khiến chúng đỏ hơn nữa.  Ở những phụ nữ đã có con, môi âm hộ cũng có thể sưng lên đáng kể trong thời kỳ này, trở thành màu đỏ sẫm. Kích thích liên tục có thể dẫn đến cực khoái và các cơn co thắt cực khoái giúp loại bỏ máu bị mắc kẹt trong môi âm hộ bên trong và bên ngoài, cũng như âm vật và các bộ phận khác của âm hộ, gây ra cảm giác cực khoái dễ chịu.

Sau khi đạt cực khoái hoặc khi người phụ nữ không còn bị kích thích tình dục, môi âm hộ dần dần trở lại trạng thái như không bị kích thích. Môi nhỏ âm hộ trở lại màu sắc ban đầu trong vòng 2 phút, và dồn máu biến mất sau khoảng 5 đến 10 phút.Môi âm hộ trở lại trạng thái trước khi kích thích sau khoảng 1 giờ.

Ngoài ra, môi lớn còn là cầu nối giữa âm đạo và lỗ hậu môn.

Những vấn đề thường gặp ở môi lớn

Giữ vai trò bao bọc và bảo vệ âm hộ, vì thế môi lớn có nguy cơ gặp một số vấn đề như bị phì đại, sưng đỏ hoặc thâm đen… Cùng tìm hiểu chi tiết từng vấn đề dưới đây.

1. Môi lớn bị thâm đen

Nhiều chị em lo lắng khi thấy môi lớn bị thâm đen và dài hơn so với kích thước bình thường. Bác sĩ Mai Ngân cho biết, tình trạng môi lớn thâm đen hoặc màu da ở vùng kín sẫm hơn các vùng da khác là điều hoàn toàn bình thường, đó có thể là cấu tạo tự nhiên của cơ thể. Sở dĩ vì da ở vùng kín chứa nhiều sắc tố, và những sắc tố này khá nhạy cảm với ma sát. Do đó, nếu ma sát càng nhiều thì các tế bào da ở vùng kín sẽ càng tăng hắc tố da.

Điều này lý giải việc nếu mặc quần lót quá chật hoặc ma sát từ việc quan hệ tình dục, chị em sẽ thấy da vùng kín bị thâm đen hoặc trông tối màu hơn.

Ngoài ra, màu sắc của môi lớn cũng bị ảnh hưởng bởi độ tuổi, nội tiết tố trong cơ thể, ma sát hàng ngày hoặc tình trạng viêm nhiễm. Nếu lo lắng màu sắc bất thường có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, chị em có thể thăm khám để được bác sĩ Phụ khoa kiểm tra và tư vấn. 

2. Môi lớn bị phì đại

Là tình trạng một hoặc cả hai bên môi lớn phình to hơn so với bình thường, hoặc tình trạng môi bé to, lấn ra ngoài hoặc bao trùm cả môi lớn.

Bác sĩ Mai Ngân cho biết đây là tình trạng bình thường và không hề gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe phụ nữ. Tuy nhiên, chị em có thể cảm thấy tự ti và xấu hổ vì môi lớn quá to. Trong những trường hợp này, chị em có thể tham khảo ý kiến chuyên gia để được tư vấn phẫu thuật tạo hình môi lớn.

3. Môi lớn bị dính vào nhau

Còn gọi là hai môi lớn hợp nhất, thường xảy ra ở những bé gái 1-2 tuổi. Về mặt phát triển tự nhiên, môi lớn sẽ tự động mở rộng và tách rời nhau khi nữ giới đến tuổi dậy thì.

4. Môi lớn bị sưng đỏ

Nhiều khả năng môi lớn bị sưng đỏ là do nhiễm nấm, nhiễm các bệnh lây qua đường tình dục. Hoặc một số bệnh lý khác cũng khiến môi lớn bị sưng đỏ là:

• Chlamydia.
• Lậu, giang mai.
• Herpes sinh dục.
• Viêm âm đạo do Trichomonas.
• Sùi mào gà hoặc mụn cóc sinh dục.

Sưng môi âm hộ có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nấm men, sự mất cân bằng vi khuẩn trong âm đạo, dị ứng, nhiễm trùng hoặc áp lực tạo ra khi quan hệ tình dục.

Tình trạng sưng môi âm hộ có thể trở nên nghiêm trọng hơn và gây ra cảm giác đau đớn, ngứa, tiết dịch âm đạo có mùi khác thường,… Việc thăm khám để được kiểm tra và điều trị phù hợp là cần thiết để xác định nguyên nhân và điều trị hiệu quả.

Lời khuyên trong chăm sóc môi lớn luôn khỏe mạnh

Chị em không nên quá lo lắng về hình dạng của môi âm hộ, thay vào đó, cần thiết lập kế hoạch chăm sóc và bảo vệ môi âm hộ bằng những biện pháp sau:

• Vệ sinh vùng kín thường xuyên và sạch sẽ, sử dụng sản phẩm chăm sóc phù hợp, tránh sử dụng các sản phẩm tẩy rửa mạnh và không thụt rửa sâu vào âm đạo.
• Uống đủ nước hàng ngày để duy trì độ ẩm cho cơ thể.
• Chọn quần lót vừa vặn, có chất liệu thoáng mát để giảm bớt áp lực và giữ cho vùng kín khô ráo.
• Thực hiện quan hệ tình dục một cách chung thủy và an toàn, tránh tiếp xúc với các bệnh lây qua đường tình dục bằng cách sử dụng bảo vệ.
• Khám phụ khoa định kỳ.
• Chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học.

Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp chị em hiểu rõ hơn về môi lớn – một cơ quan quan trọng trong hệ thống cơ quan sinh dục nữ giới.

   <<< Quay về Trang Chủ Giới Tính tại đây